mol en beer

Directe systeemmethode

Dankzij de directe systeemmethode bij mol en beer werk je met een beperkt aantal steunwoorden waaruit je onmiddellijk zoveel mogelijk letters afzondert. Met die letters vormen leerlingen onmiddellijk nieuwe woordjes die ze inoefenen en lezen. Op een vlugge, efficiënte maar vooral leuke manier leren mol en beer zo de eersteklassers lezen.

De steunwoorden:
Thema 1 ik – mol – beer – an
Thema 2 tom – pen – jas
Thema 3 mus – vis – poes – haan
Thema 4 boom – weg – muur – deur
Thema 5 ijs – school – vier – touw
Thema 6 duif – zon

Thematische structuur

Mol en beer werkt thematisch met een heldere, terugkerende structuur. Nieuwe items van de verschillende taaldomeinen zoals technisch lezen en spelling worden eerst geïsoleerd aangebracht en ingeoefend. Daarna passen we de inhoud toe. Herhaling en inoefening krijgen dus een belangrijke plaats.

Muzische accenten

Mol en beer legt duidelijke muzische accenten als brug tussen het kleuter- en lager onderwijs. De themaverhalen, de mooie illustraties, de poppenspelen met de handpoppen, de versjes en de liedjes … spreken de kinderen aan en creëren dan ook zin om te lezen.

Als kinderen leren schrijven is het belangrijk dat vooraf(!) vast staat wat hun voorkeurshand is. Schrijven, doe je links of rechts. Kinderen van wie je zeker bent dat ze dominant links zijn, moeten links (leren) schrijven. Dit betekent dat ze
• een linkshellend schrift aanleren. Luna biedt zowel een links- als rechtshellend schrift aan.
• op de juiste plaats in de klas zitten en hun linkerarm voldoende ruimte krijgt.
• hun werkboek of werkblad anders leggen op hun schrijftafel.
• aan het bord of door de leerkracht ook linkse voorbeelden krijgen die hun linkse schrift tonen en
ondersteunen.

Alle taaldomeinen

Mol en beer heeft aandacht voor alle taaldomeinen zoals spelling, taalbeschouwing, spreken en luisteren en schrift. Bij de start van het schooljaar ligt de focus op aanvankelijk lezen. Spreek- en luisterlessen, creatief schrijven en taalbeschouwing komen al aan bod maar worden pas in het 2e semester regelmatig ingepland.

Sterke voorbereiding op het 2e leerjaar

Door de extra aandacht aan begrijpend lezen sluit mol en beer perfect aan bij onze taalmethode Verrekijker vanaf het 2e leerjaar. Zo starten leerlingen dankzij mol en beer met voldoende kennis en goed voorbereid aan het 2e leerjaar.

Opbouw van een jaar

Mol en beer doorloopt in totaal 12 leuke thema’s:

Werkboek 1: T1 – Welkom (4 weken)
Werkboek 2: T2 – Mijn klas (3 weken)  |  T3 – Mijn lievelingsdier (2,5 weken)
Werkboek 3: T4 – Werk, werk, werk (2,5 weken)  |  T5 – Speel je mee? (3 weken)
Werkboek 4: T6 – Ik kijk en ik luister (2 weken)  |  T7 – Kom eens bij mij thuis (3 weken)
Werkboek 5: T8 – Ik heb ze alle vijf (2 weken)  |  T9 – Ben ik bang, blij of boos? (3 weken)
Werkboek 6: T10 – Alles kriebelt (2 weken)  |  T11 – Parapluutje, parasolletje (3 weken)  |  T12 – Broodje gezond (3 weken)

Opbouw van een thema

• Elk thema start vanuit het themaverhaal.
• De taalschatles komt na het themaverhaal. Zo is er meteen tijd om de woordenschat uit het themaverhaal in te oefenen en te verwerken.
• Spelling sluit naadloos aan bij het aanvankelijk lezen.
• Bij de start van het schooljaar ligt de focus op aanvankelijk lezen. Spreek- en luisterlessen, creatief schrijven en taalbeschouwing komen al aan bod maar worden pas in het 2e semester regelmatig ingepland.

Remediëring en verrijking

In de werkboeken staan er oefeningen in het blauw als tempodifferentiatie.

• Lopertjes voor de sterkere lezers
  • drie lopertjes
  • aansluitend bij de leeslesjes, bijkomende wisselrijtjes, zinnen en lesjes opgenomen
  • voor leerlingen die vooruitlopen of voor zij die eens extra moeten oefenen
• Stappertjes voor de zwakkere lezers
  • drie stappertjes
  • aansluitend bij de leeslesjes, bijkomende wisselrijtjes, zinnen en lesjes opgenomen
  • voor die leerlingen die er nood aan hebben om alles wat kalmer aan te doen
• In de handleiding
  • tips als begeleiding bij de Lopertjes en Stappertjes
  • extra tips tussen het lesverloop

Specifieke ondersteuning

• Afschrijfkaartenboekje
  In het begin van het schooljaar worden zwakke spellers geholpen door woorden en letters op het bord te zetten, later krijgen zij er een nieuw hulpmiddel bij: de afschrijfkaart. Die ligt naast hen op de bank en die kunnen zij gebruiken wanneer jij of zijzelf dat nodig achten.
• Scheurblok schrijfpatronen
  Het scheurblok geef je aan leerlingen die beter nog wat oefenen op hun schrijfmotoriek. (Zie Luna)
•  NT2-pakket
  Dit bevat lesmateriaal voor anderstalige leerlingen die het Nederlands nog onvoldoende beheersen om te leren lezen.

Uitdaging

• ik spel al
  Ik spel al zijn 66 opdrachtkaarten met schrijf- en spellingsoefeningen, verdeeld in vier verschillende reeksen. Deze gaan van makkelijk naar moeilijk. Taalbegaafde leerlingen kunnen op die manier al van bij het begin van het eerste leerjaar extra oefenmateriaal en uitdagingen krijgen. Later in het jaar is het boekje bruikbaar voor de hele klas.
• ik lees al
  Leerlingen met een leesvoorsprong kunnen in de klas aan de slag met de reeks ik lees al van mol en beer.
• Extra leesmateriaal
  Mol en beer biedt heel wat extra leesmateriaal voor thuis of in de klas: samenleesboeken, ik lees meer met mol en beer, strips …

Per thema is er een toets technisch lezen en andere taaldomeinen.
Twee delen: letter en woordherkenning / lezen van letters, wisselrijen en zinnen

Bij de leestoetsen horen vorderingskaarten voor de ouders.

Aanvankelijk (technisch) lezen

• Eerste deel van het schooljaar (thema 1 t.e.m. 6)
• Vaste volgorde en structuur verhoogt de herkenbaarheid
• Stapsgewijs mondelinge en schriftelijke oefeningen
• Onderwijstijd wordt maximaal benut
• Visueel en motorisch ondersteund lezen
  • Visuele lettersteunplaten
  • Video’s op Kabas tonen de gebaren bij letters

Voortgezet technisch lezen

• Tweede deel van het schooljaar (vanaf thema 7)
• Leestechniek verbetert: hoger tempo en moeilijkere woorden: we oefenen via wisselrijen, zinnen en teksten.
• Mol en beer werkt met een tekstaanbod op twee niveaus.
• Nadat mol en beer de klas verlaten (overgang thema 6 – thema 7), zetten we in op een divers en actueel leesaanbod uit de jeugdliteratuur.

Begrijpend lezen

• Tweede deel van het schooljaar
• In teksten staat het leesbegrip centraal zodat alle lezers, ongeacht hun leestechnische niveau, de tekst begrijpen.
• Teksten rond begrijpend lezen zijn opgenomen in het werkboek. Er wordt actief en strategisch in de tekst gewerkt. Mol en beer sluit zo aan bij Verrekijker (onze taalmethode vanaf het 2e leerjaar).

Schrijven

• Technische schrijfvaardigheid: zie Luna
• Spelling
  • Loopt parallel met het aanvankelijk leesproces.
  • De focus ligt in het 1e trimester op het schrijven van de aangeleerde letters en steunwoorden, nadien 1 spellingmoeilijkheid per les.
  • Volgt een oefendidactiek: er wordt veel geschreven!
  • Volgt een driesporenbeleid.
  • Fouten worden voorkomen door het gebruik van een afschrijfkaart.
• Creatief schrijven
  • Stapsgewijze opbouw: van woorden en zinnen naar een kort tekstje
  • Introductie van het stappenschema (oriënteren/uitvoeren/reflecteren)

Taalbeschouwing

• Voldoende aandacht aan de eerste, taalbeschouwelijke inzichten en begrippen (conform de leerplannen)
• Beperkt aan bod in de eerste thema’s en uitgebreider in het tweede deel van het schooljaar
• Geïntegreerd in de lessen begrijpend lezen
• Extra aandacht voor woordenschat: in andere lessen staan de nieuwe woorden gekleurd in de handleiding zodat je op die woorden kunt focussen.

Luisteren en spreken

Doorheen alle thema’s komen gevarieerde luister- en spreekopdrachten aan bod.

Digitaal op Kabas

• Gratis tool: het dorp van mol en beer
  Voor klassikaal gebruik of voor zorg ontdek je via Kabas het dorp van mol en beer met dynamische en interactieve oefeningen. Daarnaast oefenen leerlingen op Kabas ook individueel. In dit dorp oefenen leerlingen taal eens op een heel bijzondere manier. De tool is een digitale aanvulling op het materiaal van mol en beer:
  • Alle spelletjes oefenen een specifiek taaldomein op een dynamische en interactieve manier.
  • Om je les actief te starten of af te sluiten
  • Voor klassikaal gebruik op je bordboek of voor zorg op je pc
  • Bruikbaar bij elke methode aanvankelijk lezen

• Digitale oefeningen
• Audio en video
• Video’s met gebaren bij letters
• Extra materiaal zoals leesdiploma’s, nieuwsbrieven en een verjaardagskit
• Bordboek
• Handleiding
• Kopieerbladen en bijlagen
• Apps van Lezen maar!
  In deze vrolijke GRATIS apps nemen we de beginnende lezer stapsgewijs mee op leesavontuur met behulp van ‘karaoke’ voorleesfuncties, zelf lezen met controle functie en diverse oefeningen. Deze apps zijn enkel beschikbaar op iPad via App store.

Op papier

• Set van 6 leesboeken
• Set van 6 werkboeken
• Set van 2 spellingsboeken
• Set van 6 handleidingen
• Set van 6 tijdschriften (Leesfeest)
• Klassikaal materiaal:  kopieermap, bijlagen, structureerstroken, wandplaten en woordkaarten, set van 50 praatplaten, klassikale letterdoos, letterlijn met visuele lettersteunplaten, handpop mol, handpop beer en beloningsstempels
• Differentiatiemateriaal: afschrijfkaartenboekje, scheurblok schrijfpatronen (Luna), NT2-pakket, drie lopertjes, drie stappertjes, Ik spel al, Ik lees al – set van 7 werkboeken, Ik lees al – set van 7 leesboeken en Ik lees al – set van 7 correctiesleutels
• Extra materiaal voor thuis of in de klas: Krant van mol en beer (9 nummers), Leesfeest (6 nummers), Ik lees meer met mol en beer – set van drie leesboeken, Samenleesboek 1, Samenleesboek 2, Mol en beer in letterpretland en strips